سالم دندان هاي شيري بچه را بدون شوخي بگيريد
بسياري از پدر و مادر با عدم حفظ كافي از دندانهاي شيري سبب پوسيدگي زودرس و از دست رفتن آنها ميگردند كه فيض آن رشد نابجا يا اين كه عدم پرورش دندان هاي هميشگي زيرين است . در صورتيكه كه اعتنا به دندان هاي شيري از اهميت خاصي شامل است .

احتمالا اكثري از پدر و مادر براين يقين باشند كه دندان‌هاي شيري بازه زماني كوتاهي در دهن مي مانند و چندان اهميتي ندارند تا از آن ها مراقبت شود . اكثر اوقات خانواده‌ها نيز با همين ذهنيت براي معاينات دوره‌اي نوپا به دندانپزشك مراجعه نميكنند . در حالتي‌كه كه‌اين نگاه صحيح نيست و مي بايست از آن‌ها نگهداري شود .

دندان هاي شيري غير از سه وظيفه حياتي جويدن , تكلم و زيبايي صورت در آتي , دارنده وظيفه هاي حياتي ديگري هم مي‌باشند :
ـ بازدارنده از بي نظمي دندان هاي هميشگي ميشوند .
ـ جوانه دندان هاي مستمر زير دندان هاي شيري قرار دارا هستند . وجود دندان هاي شيري محيط را براي پرورش دندان هاي هميشگي زيرين آماده مي نمايد . به علاوه دندان هاي شيري تحت عنوان راهنما موجب سوق دهي دندان هاي مستمر در وضعيت درست مي گردند و در غايت از به نيز ريختگي آن‌ها جلوگيري مي نمايند .

ـ فضاي كافي براي پرورش دندان هاي هميشگي توليد مي نمايند
ـ كمتر يا اين كه بيشتر باقي ماندن دندان در دهن , سبب ساز ساخت گونه هاي در پرورش دندان هاي مستمر مي‌شود .
به عنوان مثال , زود حيف كردن دندان آسياي اوليه شيري و ساخت خلأ بين آن‌ها , موجب تكان دندان هاي كناري در راستاي خلأ مي‌شود و در فيض با نبود گوشه و كنار براي رشد دندان هاي مستمر جايگزين روبه رو مي شويم . دو شرايط شايد پيش بيايد : دندان هميشگي به صورت پنهان باقي بماند يا اين كه در صورت رشد , به طور ناصحيح در به عبارتي قوس دنداني قرار مي‌گيرد . هر دو انواع سبب مي‌شود بچه در آتي نياز به معالجه هاي وقتگير و پرهزينه اي مثل جراحي دندان پنهان و ارتودنسي داشته باشد .

چگونگي پرورش دندان هاي هميشگي
پرورش دندان هاي مستمر از حدود شش سالگي آغاز و نسبتاً تا دوازده سالگي كامل شدن ميگردد . درين زمان 28 دندان مستمر ( سواي محاسبه دندان عقل ) به اسامي دندان هاي پيش مياني , پيش طرفي , نيش , آسياي كوچك و آسياي بزرگ در فك بالا و ذيل چشم ميگردند و تا پايان قدمت نيز در دهن باقي مي‌مانند . يك كدام از مهمترين دندان هاي هميشگي , دندان شش سالگي است كه اهميت فراواني داراست و داشتن اطلاعاتي دراين باره براي پدر و مادر دوچندان ارزنده است :

دندان آسياي نخستين اوليه دندان مستمر
دندان آسياي اوليه , اول دندان مستمر است كه حدود شش سالگي , در فك بالا و ذيل ميرويد . اين دندان مشهور به دندان شش سالگي است . رشد دندان شش سالگي به آرامي و سواي جايگزيني با دندان شيري صورت مي‌گيرد . لذا شايد بعضي پدر و مادر با اين اعتقاد كه‌اين دندان , شيري است و در صورت افتادن دندان شيري , دندان هميشگي فارغ از هيچ مشكلي مي‌رويد , اهميت ضروري براي بهداشت و معالجه آن قايل نشوند . در واقع نقش اين دندان در پرورش درست و مطلوب ديگر دندان هاي هميشگي فراوان حياتي است . به اين ترتيب با حفظ كافي و نگهداري اين دندان به پرورش درست ديگر دندان ها , تندرست و محل قرارگيري آن ها در قوس دنداني امداد ميگردد . با از دست رفتن دندان آسياي اوليه احتمال به نيز ريختگي در سطر دنداني بيشتر ميشود و معالجه هاي پرهزينه و طولاني مدتي نظير ارتودنسي و جراحي مي طلبد .

براين اساس انجام حفظ هاي ضروري از اهميت ويژه اي شامل است . اين نگهداري ها دربرگيرنده دو بخش مضاعف حياتي است :
1 ـ مراقبتي كه طفل روزمره و دائمي انجام ميدهد كه مشتمل بر تغذيه دلخواه و فراگيري عادات غذايي درست از به عبارتي ابتدا به نوپا و همينطور استفاده از مسواك , نخ دندان , دهانشويه و… است .

2 ـ معاينات زمان اي تروتميز و اقدامات پيشگيرانه اي كه دندانپزشك انجام مي‌دهد .
مراجعه به دندانپزشك اعم از اقدامات مهمي است كه پدر و مادر بايستي در برنامه بهداشتي نوپا خويش قرار دهند . دندانپزشك بعد از معاينه و به دست آوردن راديوگرافي , از وضع و اوضاع دهن و دندان طفل آگاهي مييابد و در صورت نياز مبادرت به ترميم دندان پوسيده مي نمايد . احتمال دارد دندانپزشك براي پيشگيري از پوسيدگي اعمالي از قبيل فلورايد تراپي و استفاده از سيلانت را پيشنهاد نمايد . واضح است كه انجام اين امور بايستي با رضايت پدر و مادر همراه باشد .

انجام فيشور سيلانت ( سيلانت ماده اي سپيد است كه روي دندان قرار داده مي گردد تا جلوي پوسيدگي گرفته شود . دندانپزشك ابتدا دندان را منزه مي نمايد , آنگاه نوعي اسيد به دندان ميزند تا سيلانت روي آن قرار گيرد . سيلانت شيارهاي دنداني را لبريز مي نمايد و بازدارنده از تجمع پلاك روي دندان ميگردد . اين كار تنها 10 تا 20 دقيقه زمان واجب داراست و نيازي نيز به بي حسي ندارد ) و فلورايد تراپي ( تماس بي واسطه فلورايد با دهن است كه‌اين كار هم فارغ از درد است و نيازي به بي حسي ندارد ) در مطب و بوسيله دندانپزشك انجام مي گردد .

قطره آهن دندان هاي نوپا را سياه مي نمايد
بيشترين آهن تن در گلبول هاي قرمز رنگ ذخيره مي‌شود . وظيفه آهن انتقال اكسيژن به سلول هاست . پس هنگامي تن بشر مبتلا نبود آهن مي گردد , اكسيژن كافي به سلول ها نميرسد . خردسال ها در بدو ميلاد ميزان كافي از آهن را از روش جفت اخذ كرده اند . اين ذخيره تا شش ماهگي كافي است البته بعداز شش ماهگي بايستي از روش قطره هاي خوراكي , آهن تن تامين شود .

اين قطره ها معمولا مزه خوشايندي ندارند و زماني از روش قطره چكان درون دهن بچه ريخته مي گردند , طفل عملكرد مي نمايد آن را از دهن بيرون نمايد . قطره آهن دربردارنده يوني است كه در بزاق دهن حل ميگردد و روي ميناي دندان شيري بچه رسوب مي نمايد . اين رسوب منجر ساخت لكه هايي به رنگ قهوه اي و سياه مي‌شود , البته زيرا شكلي نازيبا ساخت مي نمايد , شايد مادر ها از دادن آن قطره اجتناب نمايند .

براي پيشگيري از اين پروسه مي توان قطره را در نصيب انتهايي دهن نوپا چكاند . اين كار زمان بازگرداندن قطره را از بچه ميگيرد . همينطور خوراندن پاره اي آب هم بازدارنده از پخش شدن مزه تلخ آن در دهن و برخورد به دندان ها ميشود .

چه بسا مي توان با استفاده از يكپارچه نخي پاك و مرطوب دندان هاي شيري را به آرامي تميز كرد . قطره آهن نبايد فورا بعداز شيردهي استعمال شود . چون منجر تداخل در جذب مي‌شود . ميل كردن آهن با آب ميوه موجب ارتقا جذب ميشود .

تجميل الانف